به نقل از «ایران اکونومیست»

ساختار علم و فناوری کشور دچار سندرم رشد کاریکاتوری شده است

تاریخ انتشار: ۱۹ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۸۳۷۰۵

عضو اندیشکده اقتصاد دانش‌بنیان با بیان این‌که عدم توازن در رشد بخش‌های مختلف حوزه علم و فناوری کشور نشان می‌دهد که ساختار موجود دچار سندرم رشد کاریکاتوری شده است، گفت: در زنجیره تبدیل علم به فناوری و نوآوری و بهره‌مندی جامعه از یافته‌های علمی تمرکز نظام علم و فناوری کشور بر حلقه ابتدایی آن یعنی انتشار یافته‌های علمی بوده و از وجوه دیگر این نظام غفلت شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش ایران اکونومیست، سند نقشه جامع علمی کشور در سال ۱۳۸۹، با هدف ترسیم چشم‌انداز علم و فناوری در افق ۱۴۰۴ تدوین شد. در این سند اهداف و شاخص‌های کمی و کیفی مختلفی برای رسیدن به وضعیت مطلوب علم و فناوری کشور تعیین شد. حال که کم‌تر از دو سال تا رسیدن به سال ۱۴۰۴ باقی مانده است، به بررسی وضعیت دستیابی به شاخص‌ها و اهداف مختلف نقشه جامع علمی کشور پرداختیم.

دکتر امیر عزیزی در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، در مورد سند نقشه جامع علمی کشور گفت: این سند با چشم‌انداز «مرجعیت علمی»، «پیشتازی در مرزهای دانش و فناوری»، «توسعه علم و فناوری و نوآوری و به‌کارگیری از دستاوردهای آن»، «تربیت دانشمندان صالح و فرهیخته و در تراز برترین‌های جهان» در افق سال ۱۴۰۴ تدوین شد.

وی افزود: نقشه جامع علمی کشور با تبیین مبانی و ارزش‌های حاکم بر نظام علم، فناوری و نوآوری جمهوری اسلامی ایران و اولویت‌بندی در حوزه‌های علم و فناوری، شاخص‌های کمی و کیفی مختلفی در سطح نهادی، زیرساخت‌ها، منابع انسانی و بروندادها و دستاوردهایی برای وضعیت مطلوب علم و فناوری کشور معرفی کرده است.

عضو اندیشکده اقتصاد دانش‌بنیان در مورد شاخص‌های وضعیت مطلوب ایران در نقشه جامع علمی کشور، توضیح داد: نقشه وضعیت مطلوب کشور از نظر شاخص‌های علم‌سنجی در افق ۱۴۰۴ را انتشار ۸۰۰ مقاله به ازای هر یک میلیون نفر جمیعت با نرخ متوسط ۱۵ استناد به ازای هر مقاله، متوسط ۰.۴ مقاله به ازای هر عضو هیات علمی و متوسط ۰.۱ مقاله به ازای دانش آموختگان دانشگاهی و حوزوی هدف‌گذاری کرده‌است.

وی ادامه داد: از نظر شاخص‌های فصل دوم سند نقشه وضعیت مطلوب کشور از نظر شاخص‌های سرمایه‌گذاری و تامین مالی سهم ۴ درصدی هزینه‌های تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی و سهم ۵۰ درصدی بخش غیردولتی در تامین هزینه‌های تحقیقات است.

به گفته عزیزی؛ وضعیت مطلوب برای کشور از نظر شاخص‌های فناوری و نوآوری نقشه جامع علمی کشور در افق سال ۱۴۰۴ به ترتیب ۵۰ و ۱۰ هزار اختراع و اکتشاف ثبت‌شده معتبر ملی و بین‌المللی با نرخ متوسط ۰.۱۵ اختراع معتبر بین‌المللی به ازای هر عضو هیات علمی و یک اختراع به ازای هر ۱۵۰۰ دانش‌آموخته دانشگاهی است. همچنین از نظر شاخص‌های منابع انسانی در نقشه جامع علمی کشور ۲ هزار عضو هیات علمی به ازای هر یک میلیون نفر از جمعیت کشور، سالانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار دانش‌آموخته دانشگاهی با سهم متوسط ۳۰ درصدی دانشجویان تحصیلات تکمیلی و سهم ۳.۵ درصدی دانشجویان دکتری از کل دانشجویان هدف‌گذاری شده است.

مقایسه وضعیت کشور در شاخص‌های مختلف با هدف گذاری‌های نقشه جامع علمی کشور

عضو اندیشکده اقتصاد دانش‌بنیان در مورد میزان دستیابی به اهداف تعیین‌شده در نقشه جامع علمی کشور، گفت: بررسی اطلاعات حاکی از آن است که ایران از نظر شاخص‌های علم‌سنجی در انتشار مقالات علمی، از لحاظ کمیت و کیفیت مقالات منتشر شده موفق به دستیابی به اهداف انتخابی شده‌است. از نظر شاخص‌های نوآوری نیز در ثبت اختراع و اکتشاف ملی عملکرد ۱۰۸ درصدی داشته و در ثبت اختراع و اکتشاف بین‌المللی با عقب‌ماندگی ۸۵ درصدی روبرو است.

وی با اشاره به وضعیت سرمایه‌گذاری و تامین مالی در علم و فناوری، ادامه داد: از نظر شاخص‌های سرمایه‌گذاری و تامین مالی کشور به ترتیب دچار عقب ماندگی ۸۰ و ۶۰ درصدی در سهم هزینه‌های تحقیقات از تولید ناخالص داخلی و سهم بخش غیردولتی در تامین هزینه‌های تحقیقات هستیم.

عزیزی در مورد شاخص‌های منابع انسانی، گفت: از نظر شاخص‌های منابع انسانی یعنی جمعیت اعضای هیات علمی؛ عقب ماندگی ۵۷.۵ درصدی، در نرخ سالانه دانش‌آموختگان دانشگاهی عقب‌ماندگی ۵۱.۸ درصدی، در نسبت دانشجویان تحصیلات تکمیلی عقب‌ماندگی ۲۰ درصدی و در نسبت دانشجویان دکتری مازاد ۴۵ درصدی بر کشور حاکم است.

وی توضیح داد: به بیان دیگر بر اساس نسبت‌های جمعیتی، مقالات علمی-پژوهشی ۳ برابر بیش از پیش‌بینی‌های موجود در نقشه جامع علمی کشور منتشر شده و ۵ برابر بیش از پیش‌بینی‌های نقشه، اختراعات داخلی توسط پژوهشگران و نوآوران کشور منتشر و ثبت شده است.

وی در این‌باره خاطر نشان کرد: مازاد چند برابری در تولید مقالات علمی و ثبت اختراعات مالی حاکی از آن است که توان پژوهشگران و نوآوران کشور بر انتشار مقالات علمی-پژوهشی و ثبت اختراعات داخلی متمرکز شده است.

به گفته این کارشناس علم و فناوری؛ این عدم توازن در رشد بخش‌های مختلف حوزه علم و فناوری کشور نشان می‌دهد ساختار موجود دچار سندرم رشد کاریکاتوری شده است. به این معنی که ساختار قاعده‌گذاری و سیاست‌گذاری علم و فناوری بر روی یک حوزه تمرکز ویژه‌ای و بر روی حوزه دیگر غفلت فزاینده‌ای داشته‌است.

وی اظهار کرد: در زنجیره تبدیل علم به فناوری و نوآوری و بهره‌مندی جامعه از یافته‌های علمی تمرکز نظام علم و فناوری کشور بر حلقه ابتدایی آن یعنی انتشار یافته‌های علمی بوده و از وجوه دیگر این نظام غفلت شده است.

عضو اندیشکده اقتصاد دانش‌بنیان تاکید کرد: با توجه به وضعیت فعلی کشور از نظر شاخص‌های مختلف سند نقشه جامع علمی کشور لازم است سیاست‌گذاران نظام علم، فناوری و نوآوری کشور مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت علوم و معاونت علمی ریاست‌جمهوری ضمن تعادل بخشیدن به وجوه مختلف نظام ملی نوآوری کشور و تنوع بخشیدن شاخص‌های ارزیابی پژوهشگران دانشگاهی و همچنین تمرکز بر روش‌های ارزیابی کیفی، زمینه را برای دستیابی به دیگر شاخص‌های ارزیابی نقشه فراهم کنند.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: نقشه جامع علمی کشور ، مقاله نویسی ، رشد علمی ، فناوری

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: نقشه جامع علمی کشور مقاله نویسی رشد علمی فناوری نقشه جامع علمی کشور کشور از نظر شاخص علم و فناوری کشور فناوری و نوآوری یافته های علمی منابع انسانی وضعیت مطلوب مقالات علمی عقب ماندگی ثبت اختراع هیات علمی سند نقشه نظام علم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۸۳۷۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دست‌یابی به مرجعیت علمی و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در فضای دانشگاهی کشور

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، توافق‌نامه همکاری مشترک معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری و دانشگاه صنعتی امیرکبیر، با هدف دستیابی این دانشگاه به مرجعیت علمی و فناورانه، توسعه فناوری و تجاری سازی محصولات فناورانه امضاء شد. 

با رویکرد حمایت از دست یافتن به مرجعیت علمی فناورانه و توسعه اقتصاد دانش بنیان، این توافق نامه با هدف همکاری در پیشبرد برنامه‌های توسعه دانش‌بنیان در دانشگاه صنعتی امیرکبیر به امضای جواد مشایخ، معاون توسعه اقتصاد دانش بنیان معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور و علیرضا رهایی، رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر رسید.

محوری‌ترین موضوع این توافق نامه، حمایت از ایفای نقش مؤثر دانشگاه در دستیابی به مرجعیت علمی، توسعه علم و دستاوردهای علمی فاخر توسعه فناوری و تجاری‌سازی محصولات دانش بنیان و فناورانه، جذب نخبگان و توسعه زیرساخت‌های آزمایشگاهی و پارک علم و فناوری است.

از مهم‌ترین اهداف توافق‌نامه همکاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری و دانشگاه صنعتی امیرکبیر می‌توان به حمایت از تحقق مرجعیت علمی-پژوهشی مسئله محور و تحول آفرین و انتشار دستاوردهای پژوهشی برتر در دانشگاه در سطح بین المللی و توسعه همکاری‌های دانشگاه با بخش‌های اقتصادی و شرکت‌های بزرگ با استفاده از ظرفیت اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه و سرمایه گذاری اشاره کرد.

حمایت از توانمندسازی تخصصی و اشتغال‌پذیری دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه، کمک به بلوغ و توسعه زیرساخت‌های فناوری و آزمایشگاهی در دانشگاه از دیگر محورهای این توافق‌نامه همکاری مشترک است.

حمایت از طرح‌های نوآورانه و ایجاد اشتغال نخبگان در دانشگاه

در قالب این توافق‌نامه، حداقل پنج طرح دانشگاهی در قالب طرح‌های تجاری محصولات فناورانه و دانش  و حداقل پنج طرح توسعه فناوری و خدمت بار اول مورد حمایت قرار می‌گیرد. همچنین زمینه برای اشتغال حداقل ۲۵ نفر در زیست بوم نوآوری و کارآفرینی دانشگاه در شرکت‌های زایشی فراهم خواهد شد.

همچنین از همکاری‌های تحقیق و توسعه و پژوهشی (تا سقف ۷۰ میلیارد ریال)، جذب حدأقل سه عضو هیئت علمی مورد تأیید بنیاد نخبگان و سه محقق پسادکتری مورد تایید بنیاد علم یا بنیاد ملی نخبگان حمایت می‌شود.

معاونت علمی،فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری ضمن حمایت از فعالیت‌ها و برنامه های تحول آفرین در دانشگاه در چهار محور «مرجعیت علمی»، زیست بوم فناوری، زیست‌بوم کارآفرینی و اقتصاد دانش‌بنیان و اشتغال ‌پذیری دانشجویان حمایت می‌کند.

علاوه بر این، حمایت از پژوهشگران پسادکتری برای انجام پژوهش‌های مسئله محور و تحول آفرین توسط بنیاد ملی علم در قالب برنامه مشترک دانشگاه با بنیاد علم و بنیاد نخبگان تا سقف ۲۰ میلیارد ریال در سال، حمایت از طرح های فناورانه و زیرساخت‌های آزمایشگاهی در دانشگاه در قالب حمایت از پروژه های توسعه فناوری محصول خدمت بار اول هر پروژه تا سقف ۱۰ میلیارد ریال و در مجموع سالانه تا سقف ۱۰۰ میلیارد ریال، انجام خواهد شد.

حمایت از پروژه های پژوهشی دانشگاه با صنایع و شرکت‌های بزرگ از محل اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه این شرکت‌ها موضوع ماده ۱۱ قانون جهش تولید تا سقف ۲۰۰۰ میلیارد ریال، حمایت از راه اندازی و تجهیز آزمایشگاه‌های عضو شبکه آزمایشگاهی تا سقف ۵۰ میلیارد ریال در چارچوب مورد تائید شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و حمایت از تدوین برنامه و پیاده سازی ماده ۵ قانون جهش تولید دانش بنیان و مدیریت مالکیت فکری دارایی های پژوهش و فناوری دانشگاه ذیل این محورها توسط معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری انجام  می‌شود.

همچنین حمایت از پروژه های تجاری سازی محصولات دانش بنیان و فناورانه دانشگاه، هر طرح تا سقف ۲۰۰ میلیارد ریال در مجموع تا سقف دو هزار میلیارد ریال، حمایت از برگزاری بوت کمپ‌های تخصصی و تولید محتوای مرتبط با اشتغال پذیری دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه تا سقف ۱۰ میلیارد ریال، تسهیل و حمایت از برخورداری دانشجویان پژوهشگران و اعضاء هیئت علمی دانشگاه از برنامه های حمایتی بنیاد ملی نخبگان در قالب این توافق‌نامه محقق خواهد شد.

انتهای پیام/